Όταν ένα παιδί μεγαλώνει σε περιβάλλον απρόβλεπτο και ασταθές, μαθαίνει να δίνει προσοχή στις λεπτομέρειες. Μία λάθος κίνηση αρκεί για να καταστραφεί το κλίμα. Οι άνθρωποι αυτοί, μαθαίνουν ν’ αναλύουν τις κινήσεις, να διαβάζουν τις διαθέσεις και να προβλέπουν τις συμπεριφορές των γύρω τους.
Ακόμη και στην ενήλικη ζωή, τα μαθήματα αυτά, παραμένουν. Διαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο μιλούν και αλληλεπιδρούν με τους γύρω τους. Σκοπός του άρθρου, δεν είναι να αποδώσει κατηγορίες. Στόχος είναι η συνειδητοποίηση.
Οι άνθρωποι που έχουν μεγαλώσει με ασταθείς γονείς, έχουν ασυνείδητα αυτές τις 9 συνήθειες
- Υπεραναλύουν τις διαθέσεις των άλλων,
- Ζητούν αμέσως συγγνώμη,
- Τους είναι δύσκολο να χαλαρώσουν όταν βρίσκονται κοντά σε ήρεμους ανθρώπους,
- Αποφεύγουν τις συγκρούσεις με κάθε κόστος,
- Αναλαμβάνουν την ευθύνη για τα αισθήματα των άλλων,
- Υποτιμούν τις ανάγκες τους,
- Φοβούνται τις εκρήξεις θυμού, ακόμη και αν δεν αφορούν τους ίδιους,
- Έχουν ανάγκη την έγκριση των άλλων αλλά δεν την εμπιστεύονται,
- Συγχέουν την ηρεμία με το αίσθημα του κενού
Υπεραναλύουν τις διαθέσεις των άλλων
Έχοντας περάσει χρόνια προσπαθώντας να προβλέψετε τον κίνδυνο, ο εγκέφαλός σας γίνεται ένας μετεωρολογικός σταθμός για συναισθηματικές καταιγίδες. Μπορείτε να αντιληφθείτε μια αλλαγή στον τόνο κάποιου πιο γρήγορα από ό,τι οι περισσότεροι άνθρωποι καν προσέξουν ότι συνέβη.
Στη δουλειά, μπορεί να αναρωτηθείτε αν η σύντομη απάντηση του αφεντικού σας σημαίνει ότι είναι θυμωμένο μαζί σας. Στο σπίτι, μπορεί να αναπαράγετε τα λόγια του/της συντρόφου σας για να βεβαιωθείτε ότι δεν ήταν αναστατωμένος/η.
Αυτή η συνεχής ανάλυση, είναι εξαντλητική. Είναι επίσης ριζωμένη στην επιβίωση. Ο νεότερος εαυτός σας έμαθε ότι η ασφάλεια εξαρτιόταν από το να παραμένετε σε εγρήγορση. Αλλά ως ενήλικες, η ίδια υπερεγρήγορση μπορεί να μας κάνει να ερμηνεύουμε τις φυσιολογικές διακυμάνσεις της διάθεσης ως απειλές.
Μπορείτε να αντιληφθείτε μια αλλαγή στον τόνο κάποιου πιο γρήγορα από ό,τι οι περισσότεροι άνθρωποι καν προσέξουν ότι συνέβη:
Στη δουλειά, μπορεί να αναρωτηθείτε αν η σύντομη απάντηση του αφεντικού σας σημαίνει ότι είναι θυμωμένο μαζί σας.
- Στο σπίτι, μπορεί να αναπαράγετε τα λόγια του/της συντρόφου σας για να βεβαιωθείτε ότι δεν ήταν αναστατωμένος/η.
Μερικές φορές, πρέπει να θυμίσετε στον εαυτό σας : «Δεν είναι κάθε αναστεναγμός για μένα». Έχοντας περάσει χρόνια προσπαθώντας να προβλέψετε τον κίνδυνο, ο εγκέφαλός σας γίνεται ένας μετεωρολογικός σταθμός για συναισθηματικές καταιγίδες: «Αν πάντα έπρεπε να προβλέπεις καταιγίδες, το μυαλό σου μόνο καταιγίδες θα προβλέπει».
Ζητούν αμέσως συγγνώμη
Άνθρωποι που μεγάλωσαν μέσα στην αστάθεια έμαθαν συχνά να εκτονώνουν την ένταση πριν αυτή ξεσπάσει. Έτσι, έγιναν ειδικοί στο να εξομαλύνουν τις καταστάσεις, ακόμα και όταν δεν έφταιγαν. Αν πιάνετε τον εαυτό σας να λέτε «συγγνώμη» για πράγματα που στην πραγματικότητα δεν είναι δική σας ευθύνη, δεν είστε αδύναμοι Είστε απλώς προγραμματισμένοι για να διατηρείτε την ειρήνη.
Όμως, το να απολογείστε διαρκώς μπορεί να περάσει στο νευρικό σας σύστημα το μήνυμα ότι φταίτε πάντα, ότι βρίσκεστε πάντα σε κίνδυνο. Την επόμενη φορά που θα νιώσετε την παρόρμηση να πείτε «Συγγνώμη», κάντε μια παύση.
Ρωτήστε τον εαυτό σας: «Πραγματικά έκανα κάτι λάθος, ή απλώς προσπαθώ να αποτρέψω τη δυσφορία;» Αυτή η παύση είναι το σημείο όπου αρχίζει να ανοικοδομείται ο αυτοσεβασμός.
Τους είναι δύσκολο να χαλαρώσουν όταν βρίσκονται κοντά σε ήρεμους ανθρώπους
Ακούγεται παράξενο, αλλά η σταθερότητα μπορεί να σας φαίνεται ύποπτη αν μεγαλώσατε χωρίς αυτήν. Όταν κάποιος είναι ήρεμος, το σώμα σας μπορεί να σφίγγεται αντί να χαλαρώνει.
Το νευρικό σας σύστημα έχει μάθει ότι η ηρεμία δεν διαρκεί. Έτσι, ακόμα και κατά τη διάρκεια της γαλήνης, περιμένετε την επόμενη έκρηξη.
Το να μάθετε να χαλαρώνετε την άμυνά σας θέλει χρόνο. Ξεκινά με το να συνειδητοποιήσετε ότι η ασφάλεια μπορεί να φαίνεται δυσάρεστη στην αρχή. Έπειτα, σιγά σιγά, διδάσκετε το σώμα σας ότι η ηρεμία δεν είναι απαραίτητα ένα κόλπο.
Αποφεύγουν τις συγκρούσεις με κάθε κόστος
Αν η σύγκρουση κάποτε σήμαινε φωνές, χτυπήματα πόρτας ή σιωπηλή τιμωρία, είναι κατανοητό να προτιμάτε να κάνετε οτιδήποτε για να την αποφύγετε. Μπορεί να κρατάτε μέσα σας τα συναισθήματά σας ή να συμφωνείτε με τους άλλους απλώς για να διατηρήσετε την ηρεμία.
Αλλά η πλήρης αποφυγή της σύγκρουσης συχνά δημιουργεί περισσότερες εντάσεις αργότερα. Όταν δεν εκφράζετε ποτέ τη δυσαρέσκειά σας, αυτή διαρρέει με τη μορφή δυσανασχέτησης, απομάκρυνσης ή παθητικο-επιθετικών συμπεριφορών. Η υγιής διαφωνία δεν είναι επικίνδυνη. Είναι ένας τρόπος να πείτε: «Εμπιστεύομαι αρκετά αυτή τη σχέση ώστε να είμαι ειλικρινής».
Οι υγιείς διαφωνίες δεν είναι επικίνδυνες. Είναι ένδειξη ασφάλειας και εμπιστοσύνης στις σχέσεις. Μάλιστα, μπορούν να δοκιμάζουν τις αντοχές των σχέσεων αποκαλύπτοντάς σας αν πραγματικά αξίζουν. Όπως κάθε δεξιότητα, χρειάζεται εξάσκηση. Δώστε χρόνο στον εαυτό σας.
Αναλαμβάνουν την ευθύνη για τα αισθήματα των άλλων
Η ενσυναίσθηση είναι αναγκαία. Όχι όταν γίνεται ανάληψη της ευθύνης των συναισθημάτων των άλλων. Αν έχετε μεγαλώσει διαβάζοντας τις διαθέσεις των άλλων, νιώθετε πως κουβαλάτε το βάρος του ψυχισμού των γύρω σας.
Μπορεί να μεγαλώσατε προσπαθώντας να κάνετε τους άλλους χαρούμενους. Νιώθετε ενοχές όταν ένας φίλος είναι αναστατωμένος, ακόμα κι αν δεν έχει καμία σχέση με εσάς. Βιάζεστε να διορθώσετε τα προβλήματα των άλλων πριν καν το ζητήσουν.
Βρίσκεστε συναισθηματικά εξαντλημένοι αφού περάσετε χρόνο με ορισμένους ανθρώπους. Η αλήθεια είναι ότι η φροντίδα δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πρέπει να κουβαλάτε το βάρος. Μάθετε να είστε παρόντες χωρίς ν’ αφομοιώνετε τη συναισθηματική ένταση.
Υποτιμούν τις ανάγκες τους
Ως παιδιά, η έκφραση των αναγκών σας μπορεί να σας φαινόταν επικίνδυνη. Εάν οι διαθέσεις των γονιών σας κυριαρχούσαν στο σπίτι, τα δικά σας συναισθήματα πιθανότατα περνούσαν σε δεύτερη μοίρα. Έτσι τώρα, ως ενήλικες, μπορεί να λέτε πράγματα όπως «Είναι εντάξει» ή «Δεν με πειράζει», ακόμα κι όταν σας πειράζει.
Αυτό το μοτίβο είναι αθόρυβο αλλά ισχυρό. Μαθαίνει στους ανθρώπους ότι οι ανάγκες σας είναι διαπραγματεύσιμες. Δεν είναι όμως. Ξεκινήστε από μικρά πράγματα. Δοκιμάστε να αναφέρετε μία προτίμηση κάθε μέρα, όπως τι ταινία θέλετε να δείτε, τι θα θέλατε για βραδινό ή πότε χρειάζεστε ησυχία. Μικρές πράξεις ειλικρίνειας χτίζουν τις βάσεις του αυτοσεβασμού.
Φοβούνται τις εκρήξεις θυμού, ακόμη και αν δεν αφορούν τους ίδιους
Ακόμα και μετά από χρόνια, μια υψωμένη φωνή μπορεί να κάνει το στομάχι σας να σφίγγεται. Μπορεί να τιναχτείτε σε έναν δυνατό θόρυβο ή να παγώσετε όταν κάποιος άλλος απογοητεύεται. Αυτό δεν είναι αδυναμία.
Είναι ηχώ ενός τραύματος. Το σώμα σας θυμάται αυτό που ο νους σας προσπάθησε να ξεχάσει. Η ενσυνειδητότητα βοηθάει.
Έχουν ανάγκη την έγκριση των άλλων αλλά δεν την εμπιστεύονται
Καθώς η αγάπη ήταν υπό όρους, προσφερόταν μόνο όταν συμπεριφερόσασταν άψογα, μάθατε να εξισώνετε την επιδοκιμασία με την ασφάλεια. Έτσι, ως ενήλικες, η επιβεβαίωση μπορεί να μοιάζει τόσο εθιστική όσο και ύποπτη.
Μπορεί να επιθυμείτε τον έπαινο, αλλά να τον υποβαθμίζετε όταν τον λαμβάνετε. Κάποιος λέει, «Τα πήγατε υπέροχα», και εσείς απαντάτε αμέσως, «Εντάξει, δεν ήταν τίποτα». Είναι μια παράξενη διαμάχη: θέλετε να σας βλέπουν, αλλά η ορατότητα σας φαίνεται μη ασφαλής.
Αυτή η συνήθεια συχνά εξασθενεί όταν αρχίζετε να επιβεβαιώνετε πρώτα τον εαυτό σας. Όταν αναγνωρίζετε τις δικές σας προσπάθειες χωρίς να περιμένετε την άδεια, όλα αλλάζουν. Η επιδοκιμασία από τους άλλους γίνεται μια ευχάριστη έκπληξη, όχι σανίδα σωτηρίας.
Συγχέουν την ηρεμία με το αίσθημα του κενού
Πρόκειται για μια ύπουλη ερμηνεία. Αν μεγαλώσατε σε χαοτικό περιβάλλον, μπορεί να μην νιώθετε άνετα σε συνθήκες ηρεμίας. Ό,τι σας δημιουργεί ένταση, σας φαίνεται οικείο.\ Όχι επειδή σας αρέσει το χάος.
Το νευρικό σας σύστημα έχει μάθει να ερμηνεύει την ένταση ως σύνδεση. Στην αρχή, ίσως να μην αντέξετε την ηρεμία. Σταδιακά, θα νιώθετε όλο και πιο άνετα. Δώστε χρόνο στον εαυτό σας.
Η σιωπή και η ηρεμία δείχνουν ότι, τα πράγματα μπαίνουν στη θέση τους.
Tips
Οι εμπειρίες των ανθρώπων που έχουν μεγαλώσει με εκρηκτικούς, απρόβλεπτους γονείς τους έχουν κάνει αρκετά ευέλικτους, προσαρμοστικούς, παρατηρητικούς και αρκετά ευαίσθητους. Όσο αξιοθαύμαστα και αν είναι τα χαρίσματα αυτά, δεν πρέπει να βλάπτουν την ηρεμία σας.
Οι δεξιότητες της ζωής σας πρέπει να είναι αποτέλεσμα επιλογής – όχι φόβου. Δεν είναι ανάγκη να διαγράψετε την ιστορία σας. Μικρά βήματα – όπως το να πείσετε τον εαυτό σας πως ηρεμία μπορεί να έχει διάρκεια.
